Władcą być, dowódcą, panem. Albo ludem podbitym i chamem. Te problemy pojawiły się na łamach kilku ciekawych nowości wydawniczych. Autorzy – cenieni polscy i zagraniczni historycy – przedstawili osiągnięcia Aleksandra Wielkiego, osławione dokonania strategiczne Napoleona I oraz niechlubne zjawisko, jakim była pańszczyzna. Zapraszamy do lektury!
Andrzej Chwalba, Wojciech Harpula, Cham i Pan. A nam, prostym, zewsząd nędza?, Wydawnictwo Literackie, 2023
„Zaskakująca odpowiedź na Ludową historię Polski. Prawdziwe dzieje polskiego chłopstwa – od Piastów po PRL
Analfabeci, bunt, cham, Drzymała, Głowacki, Hameryka, karczma, przednówek, Szela, zbiegostwo – oto wybrane tytuły rozdziałów książki Andrzeja Chwalby i Wojciecha Harpuli – znanego duetu autorów znakomitych książek historycznych. Nie jest to jednak leksykon dotyczący ludowej historii Polski. Każdy z rozdziałów to wieloaspektowa i wciągająca opowieść o historycznej roli oraz codziennej egzystencji ludzi, którzy stanowili trzy czwarte mieszkańców ziem Polski. Jakim zmianom ulegał przez wieki los polskiego chłopstwa? Jak wyglądały codzienne zmagania „chama” z „panem”? Co chłopi jedli i pili? Kto ich bił, kogo bili oni? W co wierzyli, kogo szanowali, kim pogardzali? W czym pokładali nadzieje?
Historia Polski była jak dotąd pisana przez tych, którzy państwem rządzili, a później, po jego utracie, próbowali je odzyskać. Nie była to jednak historia chłopów. W PRL-u, ale i w ostatnich latach, prace dotyczące włościan zazwyczaj skażone były ideologią. Andrzej Chwalba i Wojciech Harpula przedstawiają ich historię obiektywnie. Nie opowiadają się po żadnej ze stron, unikają publicystycznych uproszczeń, a zamiast łatwych odpowiedzi proponują rzetelną, opartą na umiejętnie wykorzystywanych źródłach opowieść oraz zagadnienia prowokujące do przemyśleń i własnych poszukiwań.”
(źródło opisu i okładki: www.wydawnictwoliterackie.pl)
Alexander Mikaberidze, Wojny napoleońskie. T. 1. Historia globalna, Rebis, 2023
„Mistrzowsko wykorzystując materiał źródłowy w kilku językach, profesor Mikaberidze stworzył imponujące rozmachem dzieło opisujące wojny, które zaczęły się w czasie rewolucji francuskiej i trwały do klęski Napoleona w 1815 roku. Początkowo toczone we własnej obronie, pod wpływem Bonapartego stały się narzędziem budowy globalnego imperium. Równolegle z walkami w Europie mocarstwa rywalizowały o hegemonię w obu Amerykach, Afryce, Azji i na Bliskim Wschodzie. W okresie między reformacją a wybuchem pierwszej wojny światowej to właśnie wojny napoleońskie były wydarzeniem, które w największym stopniu odmieniło świat, jego skutki zaś są widoczne do dzisiaj.
Ogromna skala wojen napoleońskich sprawiła, że odcisnęły one piętno na wydarzeniach politycznych, kulturalnych, dyplomatycznych i militarnych w każdym niemal zakątku świata. W Egipcie dzięki nim do władzy doszedł Muhammad Ali i stworzył silne państwo. W Ameryce Północnej były przyczyną sprzedaży Luizjany Stanom Zjednoczonym, a następnie wojny amerykańsko-brytyjskiej z lat 1812–1815, które otworzyły drogę do szybkiej ekspansji terytorialnej USA. W Ameryce Łacińskiej stanowiły inspirację dla ruchów narodowowyzwoleńczych, które położyły kres kolonialnej władzy Hiszpanii.
Nie jest to jednak wyłącznie historia militarna tego przełomowego okresu. Oprócz ukazania globalnego zasięgu wojen napoleońskich autor przedstawia szeroki społeczny i ekonomiczny kontekst wydarzeń, wpływ innowacji technologicznych, analizę wewnętrznej polityki poszczególnych uczestników tej rozgrywki oraz splot ich interesów handlowych, działań dyplomatycznych, sojuszy i imperialnych ambicji.
Wojny napoleońskie. Historia globalna, których pierwszy tom właśnie trzymasz, Drogi Czytelniku, to oparta na wieloletnich badaniach, błyskotliwie napisana praca naukowa będąca monumentalnym wkładem w nasze rozumienie tego kluczowego okresu dziejów świata.”
(źródło opisu i okładki: www.rebis.com.pl)
Adrian Goldsworthy, Filip i Aleksander. Królowie i zdobywcy, Rebis, 2023
„Dwaj królowie Macedonii, ojciec i syn, przeobrazili słabe państewko na północy Grecji w imperium na skalę światową i tym samym zmienili bieg historii.
(źródło opisu i okładki: www.rebis.com.pl)